SIARAN MEDIA - 30 JUN 2015 (SELASA)

TENAGA NUKLEAR DI MALAYSIA: ISU-ISU YANG MESTI DITANGANI

Tenaga nuklear telah dikenal pasti sebagai satu lagi sumber tenaga yang akan diguna pakai dalam campuran tenaga (energy mix) Malaysia. Persatuan Penyelidikan Air dan Tenaga Malaysia (AWER) berpendapat bahawa penglibatan pihak-pihak berkepentingan yang lebih efektif perlu dilaksanakan kerana pembangunan tenaga nuklear bukanlah satu isu yang mudah. Sejumlah RM 76,627,219 telah diperuntukkan bagi Tenaga Nuklear Malaysia di antara tahun 2011 dan 2015. Apakah hasil-hasil yang telah dicapai melalui peruntukkan ini? Di manakah laporan-laporan 'kajian' yang berkaitan?

1. ISU-ISU BERKAITAN DENGAN PENGGUNAAN TENAGA NUKLEAR YANG MESTI DITANGANI

Sejak tahun 2012, AWER telah berulang kali mengutarakan 7 isu-isu utama yang berkaitan dengan penggunaan tenaga nuklear tetapi pihak kami tidak menerima sebarang jawapan yang memuaskan sehingga kini. Mari kita meneliti 7 isu-isu utama yang mesti ditangani oleh Kerajaan Persekutuan sebelum memulakan projek loji tenaga nuklear:

Isu 1: Dasar campuran tenaga (energy mix) jangka pendek, jangka pertengahan dan jangka panjang mesti digariskan dengan jelas dan diumumkan untuk pengetahuan umum
Uranium, plutonium dan thorium merupakan sumber tenaga yang tidak boleh diperbaharui dan juga akan kehabisan suatu hari nanti. Oleh itu, nuklear mungkin bukan satu jalan penyelesaian yang sebenar. Ia bermungkinan hanya boleh membantu Malaysia dalam pengurusan campuran tenaga jangka pendek. Kekurangan inisiatif-inisiatif Kecekapan Tenaga juga menunjukkan pengurusan permintaan (demand side management) yang lemah di sektor tenaga elektrik.

Isu 2: Lokasi loji tenaga nuklear mesti didedahkan dari awal perancangan
Ini termasuk semua lokasi yang berkemungkinan menjadi tapak loji. Ia akan membolehkan perbincangan awam yang lebih teliti mengenai isu-isu yang berkaitan dengan loji tenaga nuklear. Penerimaan orang ramai (public’s acceptance) terhadap penggunaan nuklear untuk tenaga mesti dilakukan secara telus dan bukannya perundingan secara "kosmetik".

Isu 3: Kebocoran bahan radioaktif, tindak balas kecemasan dan prosedur laporan mesti diperjelaskan kepada orang ramai
Kebocoran 'boiler tube' dalam beberapa loji janakuasa arang batu telah menyebabkan bekalan tenaga elektrik di beberapa negeri terputus pada May 2014. Malah, kerangka kawal selia sektor penjanaan elektrik negara kita telah gagal sepenuhnya. Di samping itu, 'pakar-pakar' nuklear sentiasa mendakwa bahawa nuklear adalah selamat. Jika ia adalah selamat, mengapakah berlakunya kebocoran? Maka, laporan insiden kebocoran mesti dilaksana secara telus dan jelas kepada orang ramai. Malapetaka Fukushima pada tahun 2011 telah merosotkan keyakinan pelbagai pihak terhadap teknologi nuklear secara mendadak dan mendedahkan pemesongan fakta (dark side) dalam 'ketelusan' laporan insiden nuklear. Apakah dasar yang Malaysia sedia ada untuk menangani kejadian seperti ini?

Isu 4: Kos penutupan operasi (decommisioning) loji tenaga nuklear adalah satu lagi kos yang sering diabaikan di mana generasi masa depan perlu menguruskannya
Undang-undang dan peraturan-peraturan yang semakin ketat untuk pelupusan sisa nuklear dan bahan-bahan yang berkaitan akan menyebabkan peningkatan mendadak dalam kos penutupan operasi loji tenaga nuklear. Malangnya, agensi-agensi kerajaan masih mendakwa penggunaan tenaga nuklear adalah lebih kos efektif tanpa memberikan sebarang bukti. Isunya, siapa yang akan menanggung kos penutupan operasi loji tenaga nuklear sebegini?

Isu 5: Modal insan (human capital) yang berkebolehan untuk menguruskan loji tenaga nuklear adalah penting
Banyak laporan juga telah menunjukkan bahawa kebocoran atau insiden nuklear adalah sangat berkaitan dengan kesilapan manusia. Apakah perancangan Malaysia untuk membangunkan kepakaran sedemikian? Graduan sains nuklear sahaja tidak cukup untuk menguruskan loji tenaga nuklear.

Isu 6: Pelupusan sisa nuklear (spent fuel) adalah "ibu" kepada semua isu-isu yang berkaitan dengan nuklear
Sisa nuklear dari loji tenaga mesti didepositkan ke dalam kemudahan simpanan sisa secara selamat. Oleh itu, kos dan keselamatan kemudahan penyimpanan sisa nuklear adalah kebimbangan utama dari segi impak alam sekitar. Apakah unjuran kos kemudahan penyimpanan sisa dan impaknya kepada tarif? Bagaimana pula dengan kebocoran daripada kemudahan simpanan sisa ini yang disebabkan oleh bencana alam?

Isu 7: Tarif elektrik yang murah dari tenaga nuklear, adakah ia satu realiti?
Bagaimanakah Malaysia boleh mencapai tarif elektrik yang murah melalui tenaga nuklear apabila terdapat begitu banyak isu perlu diambil kira dalam kos penjanaan? Tambahan pula, dengan desakan yang semakin meningkat dalam perlindungan alam sekitar daripada sisa nuklear, kos penjanaan tenaga elektrik daripada nuklear dijangka meningkat.

2. KAJIAN JAMINAN TENAGA KEBANGSAAN OLEH AWER

Persatuan Penyelidikan Air dan Tenaga Malaysia (AWER) telah menjalankan Kajian Jaminan Tenaga Kebangsaan (National Energy Security Survey-NESS) untuk mewujudkan data asas mengenai isu-isu berkaitan tenaga. Rangka pensampelan yang digunakan adalah senarai Blok Penghitungan (BP) yang dikemaskini maklumat Tempat Kediaman (TK) daripada Banci Penduduk dan Perumahan 2010. Pensampelan dibangunkan oleh Jabatan Perangkaan Malaysia.

Kami telah bertanya kepada responden sama ada mereka akan menyokong tindakan kerajaan untuk membina loji tenaga nuklear berhampiran dengan kawasan kediaman mereka dan mendapati 90.52% rakyat Malaysia membantah tindakan kerajaan untuk membina loji tenaga nuklear berhampiran dengan kawasan kediaman mereka. Selangor merekodkan bantahan tertinggi iaitu 97.70% diikuti Kuala Lumpur (97.04%) dan Pulau Pinang (96.38%). Sokongan tertinggi untuk pembinaan loji tenaga nuklear adalah di Sarawak (17.43%) diikuti oleh Sabah (15.79%) dan Labuan (14.80%). Jadual 1 menunjukkan pecahan respon mengikut negeri.

JADUAL 1: Respon Rakyat Malaysia Mengenai Tindakan Kerajaan untuk Membina Loji Tenaga Nuklear Berhampiran dengan Kawasan Kediaman Mereka

Apabila responden ditanya sama ada kerajaan memberikan maklumat yang mencukupi mengenai cadangan untuk membina loji tenaga nuklear, 91.47% rakyat Malaysia berpendapat bahawa kerajaan tidak memberikan maklumat yang mencukupi. Selangor merekodkan respon tertinggi (98.68%) dalam menyatakan maklumat yang diberikan oleh kerajaan adalah tidak mencukupi diikuti Kuala Lumpur (97.70%) dan Pulau Pinang (96.38%).

Berdasarkan penilaian-penilaian dan isu-isu yang diutarakan oleh AWER, Kerajaan Persekutuan mesti menjalankan pelaksanaan pembangunan tenaga nuklear di Malaysia dengan telus. Tahap keyakinan yang sangat rendah ke atas projek loji tenaga nuklear adalah berkadar langsung dengan pembangunan tenaga nuklear secara rahsia di Malaysia. AWER menyeru Kerajaan Persekutuan untuk menangani 7 isu-isu utama yang telah kami utarakan sebelum meneruskan hasrat untuk membina loji tenaga nuklear di Malaysia.

Piarapakaran S.
Presiden
Persatuan Penyelidikan Air dan Tenaga Malaysia (AWER)